Son iki yıl içerisinde yaşam tarzlarımızı tamamen değiştirmeye zorlayan Covid-19, bizleri geleceğin mesleklerini düşünmeye itmiştir. Radikal değişimlerin gerçekleştiği bu dönemin gerektirdiklerine uyum sağlamak adına, internet bağlantısı ve bir dizüstü bilgisayarla yapılabilecek iş seçeneklerinin arayışı yeni meslek gruplarının doğuşuna fırsat sağladığı gibi hayatımızın her alanında bizleri etkisi altına alan fakat görmezden geldiğimiz ayrıntılara da dikkat kesilmemizi sağladı. Özellikle uzaktan çalışmanın yaygınlaştığı son yıllarda, grafik tasarımına duyulan ilgi artışını buna örnek olarak verebiliriz. Peki nedir bu grafik tasarımı ve tasarımcısı? Zihnimizde canlanan tanımla asıl tanımı aslında ne kadar uyumlu? Bu alanla ilgilenmek doğru bir tercih olur mu? Birlikte inceleyeceğiz.
Grafik tasarımının doğru tanımı için temel amacını ele alarak başlamak en doğrusudur: İletişim. İnsanoğlunun temel ihtiyaçlarından biri olan bu sürecin doğru bir şekilde tamamlanabilmesi için takip edilmesi gereken beş unsur, grafik tasarımının da ele aldığı temel adımlardır.
Gönderici – Mesaj – İletişim Aracı – Alıcı – Geri bildirim
Hepimizin küçük yaşlardan itibaren öğrenmeye başladığı bu süreç, her ne kadar basit gözükse de özellikle görsel ya da grafik iletişim yöntemleri için göz ardı edilemeyecek kurallardır. Etkili bir uyarıcı oluşturulmak isteniyorsa amacın aktarılış biçiminin ve aktarılma aracının doğru seçilmesi önemlidir.
Grafik iletişim yöntemleri, yukarıdaki adımların izlenmesiyle modern insanın hayatının her alanında var olmaktadır. Yön işaretleri, reklam panoları, broşürler, kitaplar, gazeteler ve hatta kadın ve erkek tuvaletlerinin ayırt edilebilmesi için kullanılan grafik imgeler; sürekli olarak bizleri görsel iletişim yeteneklerimizi kullanmaya itmektedir. Yalnız, aynı uyarıcıların farklı kişiler tarafından değişik şekillerde yorumlanabilmesi belki de grafik tasarımcıların karşılaştığı en sık ve zor problemlerden biridir. Bu nedenle, genel tanımlara en uygun renkler ve şekiller seçmeye dikkat etmektedirler. O halde, düşünülenin aksine grafik tasarımı yani grafik tasarımcı bir bütün değil, tasarımın her bir ayrıntısıdır. Tasarımcının görevlerini zihnimizde oluşan yanlış yargılardan arındırabilmek için Emre Becer’ in İletişim ve Grafik Tasarım’ı adlı kitabından bir alıntı yapmak isterim:
“Tasarımcı elindeki projeyi büyükannesine göstererek;
-Bak Büyükanne, bunun tasarımını ben yaptım.
Büyükanne tasarımdaki fotoğrafı göstererek;
+Bu resmi sen mi çizdin?
-Hayır Büyükanne, bu bir fotoğraf. Bunu ben çizmedim ama planladım, fotoğrafçıyı seçtim, model seçimine ve düzenlemeye yardımcı oldum, çekim aşamasında sanat yönetmenliğini üstlendim, çekim sonrasında hangi fotoğrafın kullanılacağını belirledim ve kadrajlamasını yaptım.
+O zaman bu yazıyı da sen yazdın!
-Hayır ama kavram geliştirmede metin yazarı ile birlikte çalıştım.
+Evet, anlıyorum ama sanıyorum şu büyük yazıları sen hazırlamışsındır, der Büyükanne, başlık yazısını göstererek.
-Hayır. Metin yazarının hazırladığı bu başlığı dizgi operatörü burada gördüğün son şekline getirdi ama yazı karakterini ve puntosunu belirleyen benim.
+Pekâlâ. Herhalde alt köşedeki şu resmi sen çizmişsindir.
-Hayır ama resmi çizen illüstratörü ben seçtim, ona resmin içeriğinde neler yer alması gerektiğini anlattım ve bu resmi nereye, hangi büyüklükte konulacağına karar verdim.
+O halde şu küçük şeyi, ne diyorlar; hah, amblem. Bunu da mı sen çizmedin yoksa?
-Ah, hayır! Bu amblem, kurumsal kimlik programları konusunda uzmanlaşmış bir tasarım firmasınca müşteri için hazırlandı.
Konuşmanın sonunda Büyükanne torununun ne yaptığını hala merak ediyordu.”
Alıntıda da görmüş olduğumuz gibi grafik tasarımcı iletişim adımlarını takip ederek en etkili şekilde malzemeleri bir araya getiren kişidir. Renk uyumları, tipografi, şekiller ve kompozisyon herhangi bir tasarımda, tasarımcının sorumluluklarının farkına varabilmemiz için açık birer ipuçlarıdır. Bu nedenle, grafik tasarımı yalnızca birkaç sosyal medya gönderisi hazırlama ya da salt para kazanma aracı olarak görülmemelidir. Her ne kadar günümüz şartlarının gerektirdiği en önemli amaç, ilgilendiğimiz alanın ekonomik durumumuza katkı yapması olsa da grafik tasarımı aynı zamanda bir sanattır.
Herkesin kendi hikayesinin, kendi düşünce, fikir ve hayallerinin olduğunu düşünerek tasarım alanının doğru olup olmadığını sormak ise yaratıcılığın doğru ya da yanlış olup olmadığını sorgulamakla eşdeğerdir. Bu nedenle, bir gelir kaynağı oluşturabileceğimiz gibi tasarım sürecinin ayrıntıları hakkında bilgi edinerek kendimizi geliştirip, yaratıcılığımızın sınırlarını zorlayabiliriz.
Günümüzde bilgiye ulaşmanın ne kadar kolaylaştığının farkında olarak doğru araştırma ve öğrenme yöntemleriyle iyi bir grafik tasarımcı olmak kesinlikle mümkün! Gelecek birkaç yazımda da benim için de yeni bir ilgi alanı olan tasarım yolculuğuna birlikte devam edeceğiz.
Eğer ilginizi çekiyorsa bu yazımın Fransızcasına ve İngilizcesine de ulaşabilir, yaptığım çeviriler hakkında yorumlarda bulunabilirsiniz. Fikirlerinizi duymak için sabırsızlanıyorum!
